Bedankt Dieter!
Tja, volgens mij (her)kent ondertussen iedereen onze Jan! Super!!!

Dank voor het posten Dieter

De één heeft een hond, ik een Roda-huis'

Cult
Mocht er ooit een ‘Mister Roda JC’ benoemd worden onder de supporters van Roda JC, grote kans dat Jan Lonussen (66) er dan met die eer vandoor gaat. Zo trouw als hij vind je ze maar zelden. Voor de rubriek Clubliefde zocht VI hem op en ontdekte dat niet alleen zijn hart geel/zwart is, ook zijn huis. ‘Het begon met de voordeur, maar uiteindelijk heb ik alles maar in de Roda-kleuren geverfd.’

Een vroege zondagmorgen in Eygelshoven. Egelze, op z’n Limburgs, een dorpje grenzend aan Kerkrade, dat ooit naam verwierf als delfstofwinningsplek. Hier, in een decor van kleine oude huisjes in de Oostelijke Mijnstreek, weet één rijtjeswoning alle aandacht op zich gevestigd. Die van Jan Lonussen. Of het nu de façade is, het kozijnwerk, de regenpijp of de tuinomheining; alles aan het huis is geel/zwart geschilderd, de clubkleuren van Roda JC. ‘Het begon met de voordeur’, vertelt Jan. ‘Op een bepaald moment waren daar wat vlekken op ontstaan. Toen dacht ik: ‘Ik verf ‘m geel’. En van het een kwam het ander. Die gevel kon ook wel een kleurtje gebruiken, het raamwerk ook. Als je dan toch die potten zwarte en gele verf in je schuur hebt staan, is de keuze niet zo moeilijk.’

Jan wijst naar de houtplinten, pal onder de wapperende Limburgse vlag. En zegt dan: ‘Kijk, daar moet het weer wat bijgekleurd worden. Daar wordt het vaal geel, geen Roda-geel.’ En dan, met een ernst waarop anderen over hun bank- en verzekeringszaken vertellen op verjaardagsfeestjes: ‘Je ziet dat je huis er van opfleurt, wanneer je er steeds meer zo’n Roda JC-gevoel bij krijgt. Dus dan ga je door ook.’

HARTKLOPPINGEN

Het is de zondag dat Roda JC de belangrijke wedstrijd tegen Excelsior speelt. Vandaar dat Jan in de keuken van zijn huis nog maar eens de vlam steekt in een filtersigaret. Zijn andere hand is, zoals altijd op dit soort momenten, vergroeid met zijn vaste koffiemok. Sanharib Malki staat er met grote letters op, als aandenken aan de Syrische spits. Met gevoel voor ongeduld kijkt de heer des huizes naar de klok aan de muur, een geelkleurige met zwarte wijzers en cijfers. Nog drieënhalf uur, dan begint de wedstrijd. ‘Pffffffff’, puft Jan. ‘Deze uurtjes zijn niet om door te komen. De uren kruipen voorbij. En het ergste van alles is: de voorgaande uren ook al. Om zes uur was ik klaar wakker.’

Zo meteen zullen ook zijn dochters Johanny, Suzanne, Gonny en Jenny op de klep vallen in het Roda-huis, net als de kinderen van eerstgenoemde: Yarno en Vigo. Een traditie op dagen dat Roda JC speelt. Samen trekken ze dan naar het stadion. Slechts de vrouw van Jan, Marianne, blijft doorgaans thuis. Om het duel er voor de tv te bekijken. Zij durft stadionbezoek niet meer aan. ‘Ik krijg hartkloppingen als ik op de tribune sta.’

De club die jarenlang stamgast was in de subtop, is immers al weer wat jaartjes noodlijdend. Financieel. Sportief. En, zij het wat moeilijker te meten, qua uitstraling. Een ‘vreemdelingenlegioen’ wordt de club dikwijls genoemd. Want: een eigenaar, de in Dubai woonachtige Zwitser Aleksei Korotaev, die vermoedelijk nooit posters van Ger Senden in zijn jongenskamer had hangen. En een waslijst aan goudzoekers die geen idee hadden waar ze überhaupt terecht waren gekomen. Beni –‘Kerkaad wat is Kerkraad?’- Badibanga bijvoorbeeld.

‘Geloof je toch niet?’, zegt Jan, hoofdschuddend. Het maakte de heimwee naar clublegende Gène Hanssen er bij hem alleen maar heviger op. Een man die hij gewoon nog tegenkwam bij de slager. En anders wel aan de rand van zijn achtertuin, als hij de distelvinken in zijn volière stond te voeren. ‘Voetbalclubs zijn net als die friettenten van tegenwoordig’, verzucht Jan. ‘Zitten nu ook allemaal Chinezen in. Ik snap het best, hoor, dat onze directeur Wim Collard een nieuwe buitenlandse investeerder wil. Hij moet naar het geld kijken. Maar, zoals ik het liefst gewoon Hollandse frieten eten, zie ik bij Roda JC het liefst weer echt gras en echte Roda JC-mensen.’

JOHAN DE KOCK

En toch zal Jan, wie ook de macht grijpt, altijd naar Roda JC blijven gaan. Het is een niet in woorden te vatten gevoel, zegt hij. Een gevoel dat hij meteen had toen hij als jonge twintiger voor het eerst op zijn latere vaste plek stond op Kaalheide, pal onder de klok achter het doel. Roda is voor hem Johan de Kock, Regillio Vrede, Mitchell Paulissen. Mannen in wie hij zich als gepensioneerd bouwvakker zegt te herkennen.

Belangstelling voor Feyenoord of Ajax heeft hij nooit gekoesterd, bekent hij. Het is Roda dat hem, zijn familie en de arbeidersbuurt waarin hij woont trots moet maken. Het is die club waardoor hij en zijn vrouw Marianne nooit op vakantie gaan. Domweg omdat Roda JC hun leven is, zoals voor zo velen in de Oostelijke Mijnstreek. ‘Wat hebben we hier verder nog?’, vraagt Jan zich hardop af, terwijl hij wat asresten van zijn geplastificeerd Roda JC-tafellakentje veegt. ‘Roda is, na mijn gezin, mijn enige hobby. En ik wil spelers zien die er alles aan doen dat ik nog jaren van mijn hobby kan genieten.’

Sinds 1974 heeft hij naar eigen zeggen slechts één thuisduel gemist, tegen FC Twente in de jaren negentig. Verder was hij er altijd, vaak ook bij uitwedstrijden. Die in San Siro in 2002, waar de Limburgse club het via penalty’s ternauwernood moest afleggen tegen AC Milan. Of de met 4-2 gewonnen bekerfinale tegen SC Heerenveen. Zoals hij bij trainingen eveneens steevast langs de kant staat. ‘Maar, man, die spanning. Die is soms echt niet te behappen. Dankzij Roda JC rook ik nog steeds.’

RODA JC-UITHANGBORD

En zo manifesteert Jan zich deze zondagmorgen ook, als een vleesgeworden bonk clubliefde. Achter de Roda JC-gordijntjes van het keukenraam is door de onvermijdelijke blauwe wolkjes heen een man te zien, die zich gehuld heeft in een Roda JC-shirt met nummer negen. Om de nek is een Roda JC-sjaal getrokken. En de voeten worden warm gehouden met geel/zwart gebreide sokken. ‘Een tikkeltje emotioneel’ noemt hij zichzelf. Vandaar dat op onaangekondigde momenten zo maar het ‘maffia’ door de huiskamer kan galmen. Dat kan in het geval van Jan slaan op een openbaar aanklager. Maar ook op een televisiecommentator of tv-station. ‘Jan kan niet tegen onrecht’, zegt zijn vrouw Marianne, wanneer zij de gele thermoskan koffie nog eens uitgiet over Jan’s Malki-mok. ‘Roda is alles voor hem.’

En Jan, zo blijkt, een uithangbord van Roda. De gemeente Kerkrade wordt naar verluidt zelden bedolven onder stromen toeristen, maar loop op een willekeurige maandagmiddag langs het huis van de familie Lonussen en grote kans dat voorbijgangers er foto’s van zichzelf staan te maken in de voortuin. Of aanbellen voor een foto met de mede-eigenaar. ‘Kennelijk trekt ons huis de aandacht, ja.’
En dan is het nu gewoon een ochtend bij daglicht. Moet je er ’s avonds eens kijken wanneer het donker is, stelt Marianne. Ter illustratie drukt ze op de schakelaar naast de voordeur, die in verbinding staat met de schijnwerper in de voortuin. Prompt licht het hele huis, inclusief elektrisch Roda JC-rendier en Roda JC-slinger, op. Of de buren nooit klagen? ‘Neuh’, zegt Jan. ‘De een heeft een hond, de ander een vijver. Wij hebben een Roda JC-huis. Mensen vinden het juist leuk. We hebben altijd aanloop.’

ZENUWEN

Even lijken de knagende zenuwen voor Excelsior-thuis dan verdreven uit huize Lonussen, waar de rest van de familie langzaam binnendruppelt. Enthousiast vertelt kleinzoon Yarno dat hij, als misdienaar in de kerk, onder zijn tenue steevast een Roda JC-shirt draagt. Tenminste zo begeesterd leidt zijn oma Marianne het bezoek langs de verzameling Roda JC-cd’s, het miniatuur Roda JC-stadion, de voetbalschoenen van ex-doelman Benjamin van Leer en de communiefoto’s van haar kleinkinderen met Eric van der Leur als stralend middelpunt. Jan wijst op zijn beurt naar het immense doek dat over de driezitsbank is getrokken. De naam Ard van Peppen prijkt er met priemende letters op. ‘Geweldige speler, geweldige inzet en vooral ook een geweldige jongen.’
Sommigen mogen Ard van Peppen dan een beperkte voetballer vinden. Voor Jan is Van Peppen Johan Cruijff, Lionel Messi en Willem van Hanegem ineen. ‘Juist omdat Van Peppen laat zien wat we hier willen zien: strijd, passie, overlevingsdrang.’ Het is, vindt hij, de remedie om je club te steunen: je achter de spelers scharen. En dat zal hij zo dadelijk, tegen Excelsior, ook weer naar hartenlust doen. ‘Het wordt 3-0 tegen Excelsior’, zegt Jan, die zijn liefde voor Roda ‘een manier van leven’ noemt.

De Roda JC-horloge om zijn pols zegt dan dat het kwart over één is. Haastig zegt Jan zijn vrouw gedag, trekt zijn Roda JC-pet over zijn hoofd, en baant zich via het kunstgrasveldje in zijn tuin (een relikwie uit het Parkstad Limburg Stadion) een weg naar de auto. In zijn kielzog: zijn dochters en kleinzoon Yarno. Diens tweelingbroertje Vigo blijft voor de gelegenheid bij oma. ‘Sterkte!’, roept Jan naar de twee achterblijvers. Voor Marianne aanleiding om, zoals altijd wanneer Roda JC speelt, het lichtje naast het Heilige Maria-beeldje op het aanrecht te ontsteken. Want: ‘Wij geloven dat Onze Lieve Heer Roda goedgezind is.’

POLONAISE

Zondagmiddag, 16.20 uur. Roda heeft Excelsior met 2-1 opzij gezet. Even lijken de zorgen verdwenen in Zuid-Limburg. Bij Jan voorop. Al valt dit niet met zekerheid te zeggen. Want tegen de afspraak in, is de laatste Nederlander zonder mobiele telefoon nergens te bekennen.

Misschien wel aansluitend op de woorden die Jan Lonussen zeventien sigaretten en twaalf koppen koffie eerder al uitsprak. ‘Als Roda verliest ben ik zo dat stadion uit. Winnen we, dan loop ik ergens de polonaise. Zo vaak maak je dat namelijk niet mee.’