berend vonk
2foto's

Opleidingsclubs profiteren van miljoenenspel
De transfermarkt is niet alleen een miljoenenspel tussen de grootmachten in het voetbal, maar ook een buitenkans voor opleidingsclubs. Mocht Ajax voor een astronomisch bedrag Frenkie de Jong verkopen, dan wacht Willem II en RKC de jackpot. Investeren in een goede jeugdacademie betaalt zich terug. „Het is een mooi verdienmodel.”
DOOR ROEL WICHE

SITTARD

De hoofdprijzen in de Postcodeloterij en de Staatsloterij zijn al rond nieuwjaar uitgedeeld, maar toch hopen ze in Tilburg en Waalwijk nog tot 1 februari vurig op de jackpot. Als Ajax op de winterse transfermarkt zijn ongeslepen diamant Frenkie de Jong zou verkopen aan een Europese topclub, dan wacht het bescheiden Willem II en het nog kleinere RKC plots een godsvermogen. De 21-jarige international speelde vijf jaar in de gemeenschappelijke jeugdacademie van de clubs. Mocht Paris Saint Germain inderdaad 75 miljoen euro neertellen voor De Jong – zoals in december werd beweerd door De Telegraaf – dan krijgt Willem II daarvan ruim acht miljoen en RKC dik vijf miljoen. Bedragen die zowat even groot zijn als de complete jaarbegroting van beide clubs.

Kassa

Niet alleen in Brabant kijken ze deze maand met spanning naar het transfercircus, ook tal van andere clubs volgen het grote miljoenenspel op de voet. Elke speler die ooit in eigen jeugd is opgeleid kan later de kassa doen rinkelen. Om de tijd en het geld dat clubs in hun academies investeren te belonen, hebben de voetbalbonden regels gemaakt die per land kunnen variëren. Ten eerste is er de opleidingsvergoeding. Een profclub die een speler voor zijn 23ste contracteert, betaalt deze vergoeding aan alle (amateur) clubs waar hij zijn opleiding heeft gehad. In Nederland is dat ruim 1500 euro per opleidingsjaar.

Voor VVV is dit bijzonder interessant. Het is ook te billijken dat er op deze manier geld naar de club terug vloeit. We zijn immers altijd bezig met het investeren in onze jeugd.” Marco Bogers
Ten tweede is er de solidariteitsbijdrage. Die moet op tafel worden gelegd bij transfers. Van het totale transferbedrag gaat 5 procent naar de clubs waar de voetballer in zijn jonge jaren heeft gespeeld. Om een voorbeeld te noemen: bij elke transfer van Nacer Chadli gaat vijf procent naar Standard Luik, MVV en FC Twente. Hoe langer Chadli ergens heeft gespeeld, hoe groter het aandeel van die vijf procent voor een club is. Zo kreeg MVV, waar de Belgische international een jaar in de A1 speelde, bij zijn transfers naar Tottenham (9 miljoen euro), West Bromwich (13 miljoen) en AS Monaco (12 miljoen) telkens een bedrag tussen de 40.000 en 60.000 euro.

Lucratief

De laatste jaren rukt ook nog een derde inkomstenbron voor opleidingsclubs op: het doorverkooppercentage. Een club verkoopt een speler aan een andere club en krijgt dan bij weer een volgende transfer een percentage van het transferbedrag. Dat kan een uiterst lucratieve constructie zijn. Zo dwongen RKC en Willem II in de Frenkie de Jong-deal met Ajax een doorverkooppercentage van vijftien procent af. Stel dat de sjeiks van PSG inderdaad het astronomische bedrag van 75 miljoen aftikken, dan gaat daarvan dus ruim tien miljoen naar de twee Brabantse clubs. Voeg daarbij nog de opleidingsvergoeding en de solidariteitsbijdrage en je komt bij de eindafrekening: acht miljoen voor eredivisionist Willem II en vijf miljoen voor eerstedivisionist RKC.

Al met al kan een goed renderende jeugdacademie zo voor elke profclub een levensverzekering zijn. Zo verdient AZ, in Nederland momenteel dé modelclub wat opleiden betreft, de komende jaren een groot deel van zijn investeringen terug via talentvolle spelers die op de markt komen. Daarnaast kan ook een goed scoutingsapparaat letterlijk goud waard zijn. Fortuna-eigenaar Isitan Gün heeft zijn strategie met de club gebaseerd op het opleiden en aankopen van jonge spelers, om die later weer met winst te kunnen doorverkopen.

VVV heeft zelfs een medewerker die – als onderdeel van zijn takenpakket – voortdurend het internationale verkeer op de voetbalmarkt nauwgezet volgt, van de Premier League tot Saoedi-Arabië. Elke oud-speler die een transfer maakt, kan de kassa doen rinkelen. Zo leverden Bryan Linssen, Nordin Amrabat, Ahmed Musa en Steven Berghuis de afgelopen jaren geld op, ook al voetballen ze al lang niet meer in Venlo. „Het is een mooi verdienmodel”, zegt directeur Marco Bogers. „Voor VVV is dit bijzonder interessant. Het is ook te billijken dat er op deze manier geld naar de club terugvloeit. We zijn immers altijd bezig met het investeren in onze jeugd.”

Opeisen

Het is overigens niet zo dat VVV en co zomaar slapend rijk worden. De meeste bedragen zijn bescheiden en moeten vaak ook nog eens opgeëist worden. Bij clubs in omringende landen is dat relatief eenvoudig, maar in Turkije of Qatar is dat al een stuk gecompliceerder. Bogers: „Je moet er soms bovenop zitten om je centen te krijgen. Als het nodig is, kunnen we de KNVB inschakelen. Of de FBO, de werkgeversorganisatie van de clubs.”

En dan zijn er ook nog de makelaars die in veel deals met jonge spelers hun graantje hopen mee te pikken. Roda JC, een club die zwaar moet saneren, wil dat zo weinig mogelijk aan de strijkstok blijft hangen. „Persoonlijk heb ik daar veel moeite mee”, zegt directeur Harm van Veldhoven. „Makelaars krijgen hun commissie en dat is het maximale.”

De Kerkradenaren moeten dit seizoen – noodgedwongen – vooral bouwen op de jeugd. In het ideale scenario breken talenten als Nicky Souren (19) en Mart Remans (20) straks door en verlichten ze de financiële zorgen. Van Veldhoven: „We hebben ingezet op een bepaalde visie. Als we daaraan vasthouden, ben ik ervan overtuigd dat dit op langere termijn vruchten afwerpt. Zie Perr Schuurs, die Fortuna een mooi bedrag heeft opgeleverd. Als Ajax hem straks zou verkopen, is dat opnieuw lucratief voor Sittard.”

Voor Willem II en RKC lonkt een soortgelijk scenario al veel sneller. Of Frenkie de Jong nu naar PSG, Manchester City of Barcelona vertrekt, in Tilburg en Waalwijk verheugen ze zich al op een winnend lot uit de loterij. De komende weken zullen de penningmeesters elke minuut het laatste transfernieuws checken. En als het deze winter niet tot een megatransfer komt, volgt de jackpot ongetwijfeld komende zomer.