proshots

De Nederlandse topclubs.zijn bereid hun Europese televisiemiljoenen voortaan deels af te dragen aan alle clubs. Harde voorwaarde: geen kunstgras meer én een hervormde competitie.
DOOR SJOERD MOSSOU

SITTARD

Lange tijd zaten de onderhandelingen muurvast. Vrijwel iedereen in het Nederlandse voetbal zag dat de eredivisie toe is aan hervorming, maar tot consensus kwamen de achttien clubs nooit, omdat individuele clubbelangen elke vorm van verandering in de weg stonden.

Het kunstgrasdossier, een nieuwe competitieopzet: steeds opnieuw liep de boel vast in een democratische impasse.

Voor het eerst in jaren lijkt dat nu te veranderen. De topclubs Ajax, PSV en Feyenoord hebben een concreet voorstel op tafel gelegd: zij willen een deel van het Europese televisiegeld – minimaal tien procent - voortaan onder alle clubs gaan verdelen. Dat zou een aanzienlijke groei in de begroting betekenen voor alle clubs in de eredivisie.

Ik ben positief, het kan nu echt snel gaan. Feyenoord-directeur Jan de Jong
In ruil daarvoor willen de topclubs een aangepaste eredivisie, zonder kunstgras, wat al veel langer de wens is van een overgrote meerderheid in het Nederlandse voetbal. Daarbij moet ook de competitieopzet worden hervormd, al dan niet met zestien clubs en play-offs, om zo méér wedstrijden onder grotere weerstand te realiseren, en minder duels ‘om de kat zijn viool’. PSV en Ajax willen daarbij ook hun beloftenteams in de eerste divisie behouden.

Over ruim een maand komt het plan al in stemming bij de Eredivisie CV, het overkoepelende orgaan van alle achttien clubs. De nieuwe eredivisie zou dan in 2021 zijn beslag moeten krijgen, met een aanlooptijd dus van ruim twee jaar. „Ik ben positief, het kan nu echt snel gaan”, zegt Feyenoord-directeur Jan de Jong, een geluid dat bij meer clubs te horen is, ook in de middenmoot en daaronder.

Scepsis

Eind vorig seizoen stuitte het voorstel nog op veel scepsis bij clubs aan de onderkant van de eredivisie, maar inmiddels wint het plan gestaag aan draagvlak. De Eredivisie CV heeft daarbij de hulp ingeroepen van het onafhankelijke Engelse bureau 21st Club om alsnog tot consensus te komen. Daarbij worden zes modellen uitgewerkt, ook een met ‘gewoon’ achttien clubs.

Ook een aantal actuele ontwikkelingen speelt een stimulerende rol. De weerstand tegen kunstgras nam het afgelopen jaar fors toe. Onder andere PEC Zwolle, Almere City en FC Dordrecht namen al afscheid van hun kunstgras of gaan dat doen. Momenteel hebben zes clubs in de eredivisie, waaronder VVV en PEC Zwolle, nog kunstgras.

Daarnaast laten met name PSV en Ajax dit seizoen duidelijk zien hoe groot het gat is geworden tussen de top en de rest, zowel sportief als budgettair. Samen halen zij dit seizoen zo’n zeventig miljoen euro op uit de Champions League, bijna net zoveel als de gehele Nederlandse televisiepot. Ook Feyenoord had dankzij de Champions League een zeer lucratief boekjaar.

Acht miljoen per club

In een seizoen als dit zou het voorstel van de top 3 een aanzienlijke groei van het televisiegeld voor alle ‘overige’ clubs betekenen: een kleine acht miljoen euro, bovenop het huidige binnenlandse televisiegeld uit de deal met FOX Sports. Als Feyenoord en AZ zich ook nog ‘gewoon’ hadden geplaatst voor de Europa League, was dat te verdelen bedrag alleen maar groter geworden.

„En cruciaal: de televisie-inkomsten uit Europees voetbal zijn alleen nog maar groeiende’’, zegt sportmarketeer Chris Woerts. „De UEFA lanceert binnenkort een derde Europees toernooi, met gegarandeerd plaatsen voor Nederlandse clubs. De Europa League levert ook almaar meer geld op, de Champions League uiteraard hetzelfde verhaal. Als Nederlandse clubs slim zijn, zeggen ze ‘ja’ tegen dit aanbod. Want uit de binnenlandse markt ga je dat nooit meer terugverdienen. Onmogelijk.”

Bij clubs uit de middenmoot en de onderkant van de eredivisie leeft logischerwijs ook nog scepsis. De kunstgrasclubs zullen moeten investeren in een grasmat. En als de eredivisie in zou krimpen naar zestien clubs, betekent dat automatisch een grotere kans op degradatie, met alle financiële gevolgen van dien.

Daarom willen de kleinere clubs een gegarandeerd bedrag uit de Europese pot zien: het is immers maar de vraag of een Nederlandse club zich elk jaar plaatst voor de Champions League.