Kerkrade
Tal van chaotische jaren hadden Roda JC murw gebeukt toen de vermogende Phoenix-groep instapte om de club iets van glans terug te geven. Met extra financiële armslag moesten de Kerkradenaren binnen drie jaar kunnen meedoen om promotie. Nu, vijf jaar later en nog steeds bivakkerend in de eerste divisie, doemt de vraag op: wat heeft een half decennium Phoenix Roda eigenlijk gebracht?
Het is mei 2020. Op de vanwege corona vroegtijdig opgemaakte eindrangschikking van het seizoen 2019/2020 staat Roda JC op een troosteloze zeventiende plek. Toch wordt in de businessruimte op de tweede verdieping van het Parkstad Limburg Stadion deze middag gesproken over meedoen in de top van de eerste divisie, over promotie naar het hoogste niveau.
Aan het woord is Bert Peels, die naar voren is geschoven om het woord te doen namens een groep geldschieters die Roda geloof op betere tijden inblaast. Ze willen de club uit de „as laten herrijzen”, vertelt Peels, en spelden zichzelf de pompeuze naam Phoenix-groep op.
De leden: beursmiljonair Roger Hodenius, ICT-ondernemer Stijn Koster, elektronica-ondernemer Peels en de beleggingsmaatschappij Mercurius van wijlen vastgoedmagnaat Henk Stienstra.
Chaos
Het optimisme is aanvankelijk groot, maar door de jaren heen is het gezelschap ook geregeld voer voor discussie. Tijd om de balans op te maken: wat heeft vijf jaar Phoenix-groep Roda nu eigenlijk gebracht?
Bovenal: Roda bestaat nog. Zonder de bijdrage van het kwartet valt te betwisten of er anno 2025 überhaupt nog betaald voetbal in Kerkrade gespeeld zou worden.
De toekomst van Roda was op het moment dat ze instapten voor de zoveelste keer behoorlijk onzeker na tal van bestuurlijk onstuimige jaren, met hoofdrollen voor onder meer een Mexicaanse charlatan en een Russische investeerder. De inkt van het ene toekomstplan was nog niet opgedroogd of het volgende stond alweer in de steigers.
Met de komst van de Phoenix-groep hoopte de club die chaos achter zich te laten. Met een financieel stabiele basis dankzij het gezelschap multimiljonairs werd de weg omhoog gezocht. Een bijdrage van 4,5 miljoen euro, uitgesmeerd over drie jaar, zou Roda genoeg slagkracht moeten geven om weer te kunnen wedijveren om promotie, zo was het doel.
Maar dat streven ligt al weer vijf jaar terug in de tijd. Sportief waren de prestaties in die periode op z’n zachtst gezegd wisselend, met achtereenvolgens een achtste, vijfde, vijftiende, derde en twaalfde plek op de ranglijst.
Serieus dromen van een terugkeer in de eredivisie mochten ze in Kerkrade in de tussentijd slechts eenmaal. Ja, daar balen de vermogende heren zelf ook behoorlijk van, zo is intern te horen. Het zijn winnaars, geslaagde zakenmannen, die succes nastreven, op elk gebied. Niet voor niets verhoogden ze drie jaar geleden hun bijdrage om Roda een impuls te geven.
Maar, zo zei Hodenius toen ook: blindstaren op promotie heeft geen zin. „We kunnen wel continu bezig zijn met het resultaat, maar dan ben je naar mijn mening gedoemd om te mislukken. Dan krijg je verwachtingen en frustraties”, aldus de beurshandelaar in één van de spaarzame interviews sindsdien.
De groep wil niet in de spotlights staan. Het draait om Roda, niet om Phoenix, klinkt het dan. Ook nu werd niet ingegaan op een interviewverzoek via de clubleiding.
Kritiek
Als het over de toekomst gaat, wordt er gesproken over doorbouwen, over een proces. Binnen en buiten de lijnen wil de club stappen voorwaarts zetten. Roda profileert zich de laatste jaren met name op maatschappelijk vlak om de binding met de regio te versterken, is commercieel groeiende. En er heerst bestuurlijke rust. Maar omdat dit zich nog niet direct vertaalt naar betere sportieve prestaties, klinkt er ook vaak kritiek.
Waarom geen ruim baan voor een investeerder? Of: waarom leggen de rijke heren, samen goed voor ettelijke honderden miljoenen, niet meer in? Eén miljoen extra, dat moet toch kunnen? Dat is voor hen een schijntje, is een bij een deel van de achterban regelmatig terugkerende opportunistische kreet, zeker als er sportieve tegenwind is.
Maar hoe verstandig is het om te bijten in de hand die je voedt als de honger niet (snel genoeg) gestild wordt?
Binnen Roda tellen ze vooral hun zegeningen, kijken ze wel uit om zomaar hun hand op te houden. Dat is niet zoals het werkt en vinden ze te makkelijk. Externe investeerders vinden ze een te groot risico, te wispelturig. Phoenix zorgt voor een stabiel fundament, voor zekerheid. En Phoenix heeft toegezegd in ieder geval niet zomaar te vertrekken. Idealiter pas als de (onrealistische) wens uitkomt dat Roda op eigen benen kan staan.
Ze bieden, los van de vaste jaarlijkse bijdrage waarvan de exacte hoogte niet bekend is gemaakt, de clubleiding ook de mogelijkheid om financieel zo nu en dan een risicootje te nemen door garant te staan op het moment dat dit niet uitpakt zoals gehoopt.
Zo hoopt de club stap voor stap te groeien op de financiële ladder, die vrijwel elk jaar grotendeels overeenkomt met de sportieve eindrangschikking. Met een begroting van pakweg acht miljoen – niet bijster veel meer dan vijf jaar geleden - bivakkeert Roda momenteel in de middenmoot. Het doel is om te groeien naar zo’n 10 miljoen, richting de top vijf, om vanuit daar een gooi te doen naar promotie.
De vraag is alleen of dat mogelijk is zonder extra investeringen. Nu is bijvoorbeeld bij andere sponsoren aangeklopt voor een bijdrage om de transfers van Mitchel Paulissen en Anthony van den Hurk mogelijk te maken.
Exclusieve club
Phoenix had gehoopt dat de afgelopen jaren meerdere welvarende mensen uit de regio zich zouden aansluiten, om zo een bredere grondslag te creëren. Niet voor niets werd twee jaar geleden afscheid genomen van de bombastische Phoenix-titel, omdat de groep volgens Hodenius daardoor werd gezien „als een exclusieve club, terwijl het dat voor ons allesbehalve was.”
Iedereen is welkom, was de boodschap, maar tegen dezelfde voorwaarden: geen aandelen, in principe geen inspraak, maar wel geld lappen. Niet heel aantrekkelijk dus. En er is intern heus geregeld ruggespraak met de clubleiding. Directeur Jordens Peters zei meermaals wel gek te zijn om geen gebruik te maken van de expertise van zulke succesvolle zakenmannen.
Maar hoever de invloed reikt is onduidelijk. En waar wil Phoenix nu écht naartoe met Roda? Daar wringt de schoen: het gebrek aan perspectief en gebrek aan transparantie. Supporters zien een club als Helmond Sport financieel voorbij snellen, en zien een schrikbeeld opdoemen van Roda dat meehobbelt in de marge van de eerste divisie. Dat kan toch niet het doel zijn?
Nee, iedereen rondom Roda wil het liefst zo snel mogelijk terug naar de eredivisie. Dat is niet meer dan logisch gezien het rijke verleden. Maar af en toe de zegeningen tellen dat de club nog bestaat dankzij Phoenix, kan ook geen kwaad.
En zeker, er is daarbij voldoende aan te merken op de groep, maar schrikbeelden van FC Den Bosch en Vitesse in ogenschouw nemend is een lokaal gezelschap dat weliswaar deels de hand op de knip houdt maar wel goede intenties heeft misschien nog niet zo’n slechte optie.